Yürüyen merdivenler, özellikle yüksek katlı binalarda kullanılmakta ve basamaklı merdivenlerin yerine geçebilecek en iyi alternatif ürünlerdendir. Merdiven basamaklarının çıkılırken herhangi bir güç harcanmaması adına geliştirilen bu ürünlerde, merdiven basamaklar yukarı ya da aşağı yönde hareket ettirilmekte, bu sayede binaların katları arasında kişilerin kolay bir şekilde taşınabilmesini amaçlamaktadır. Yatay bir zemine kurulması gereken bu ürünlerde, kullanım alanı oldukça geniştir.

Yürüyen merdivenlerin kullanım alanlarını somut bir şekilde açıklayacak olursak hava limanlarında bavul ve yük taşımaları, mağazalar, yaya trafiğinin fazla olduğu bölgeler, alışveriş merkezleri, hastaneler, sağlık merkezleri, oteller, metro istasyonları, stadyumlar, üst geçit noktaları ya da kamu binalarını sayabiliriz. Yürüyen merdiven özellikleri açısından bir inceleme yapıldığı zaman, ilk olarak ulaşım sağlanabilecek üst nokta ve bu noktaya ne kadar bir hız ile gidilebileceğinden söz edilmesi gerekmektedir.

Yürüyen merdivenlerde ortalama düzeyde bir sistem kullanıldığı zaman, bu üründe sabit hızlı akım motoru kullanılacaktır. Ayrıca, ürünün 30 yada 35 dereceye sahip bir eğim ile 18 metre yüksekliğe kadar çıkması mümkün olacaktır. Bu özelliklere sahip olan bir yürüyen merdiven, saniyede 0,30 m/sn ile 0,60 m/sn arasında hıza ulaşacaktır. Belirli bir döngü ile birlikte hareketini sağlayan bu ürünler, kullanılacak olan alanın genişliği, mimari planlamalar, mimari alan özellikleri ve taşınabilir özellik istenmesinden dolayı ortaya çıkacak durumlara göre, üç farklı tasarıma sahip olacaktır. Genellikle kullanılacak alana göre belirlenen bu özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz.

  1. Çapraz düzende yürüyen merdiven sistemi
  2. Paralel düzende yürüyen merdiven sistemi
  3. Çoklu paralel düzende yürüyen merdiven sistemi

Çapraz Düzende Yürüyen Merdiven Sistemi

Bilindiği gibi yürüyen merdivenlerin en çok kullanıldığı alanlar büyük alışveriş merkezleridir. İnsanların kolay bir şekilde katlar arasında taşınmasını, onların alışverişlerini daha uzun sürede zahmete girmeden yapmaları için oluşturulan yürüyen merdivenler de genellikle çapraz düzende kullanılmaktadır. Yani, kişiler üst kata doğru çıktıkları yürüyen merdiven ile bir sonraki kata çıkarken, tam çapraz bir yol izleyecektir.

Alışveriş merkezlerinin yapı değerleri ve etkin mimari kullanımları dikkate alındığı zaman, insanların katlar arasında taşınırken kolaylık sağlamanın yanı sıra, ortam estetiğinin de korunması gerekmektedir. Çapraz düzende bir yürüyen merdiven kullanılacağı zaman, bu seçimi etkileyecek olan baş faktör olarak binanın mimari yapısı, merdivenin kurulacağı alanı büyüklüğü ve alışveriş merkezinin genel büyüklüğüdür. Bunun yanı sıra, yürüyen merdiven seçimlerinde, kurulacak olan ortamdaki taşıma kapasitesinin de dikkate alınması gerekmektedir.

Yürüyen merdiven kurulumu yapılırken yatay ve dikey alanlar dikkate alınır ve sonrasında da yürüyen merdiven kurulacak olan alanda, ne kadarlık bir uzunluk tercih edileceğine karar verilecektir. Bu sırada binanın alt yapısı da dikkate alınacak, mühendislerin de görüşleri ile uygun ölçüler belirlenecektir.

Büyük alışveriş merkezlerinde çapraz düzendeki yürüyen merdivenlerin seçilmesinde aslında çok özel bir detay bulunmaktadır. Çünkü, mağaza yöneticileri, alışveriş merkezi sahipleri ve yapılan araştırmalardaki görüşlere göre, çapraz düzendeki yürüyen merdivenler kullanıldığı zaman, kişilerin mağazaların katları arasında geçiş yaparken, mağazada satılan ürünlere daha kolay bir şekilde ulaşabildikleri kararına ulaşılmıştır. Yani, kişiler çapraz düzendeki bu yürüyen merdivenler ile hareket ederken, mağazaları gözlemleyecek, bu sayede alışveriş merkezinde geçirecekleri vakit de bir o kadar artacaktır.

Son olarak alışveriş merkezlerinde tercih edilme sebeplerinden birisi olarak da, kullanıcı beklentilerini sayabiliriz. Çünkü, bu tür merdivenlerin kullanıldığı alanların estetik açıdan daha uygun oldukları bilinmektedir. Bundan dolayı da hem mimari açıdan estetik sağlamak hem de diğer faktörleri dikkate alarak bu ürünler çok sık kullanılmaktadır.

Paralel Düzen Yürüyen Merdiven Sistemleri

Yine alışveriş merkezlerinde çok sık rastlayabileceğimiz yürüyen merdiven türlerinden birisi de, paralel düzende oluşturulan yürüyen merdivenlerdir. Yan yana kurulan ve sayıca birden çok olan bu ürünler, arasında belirli bir mesafe konulduktan sonra katlar arasında kurulabilmektedir. Kurulan bu yürüyen merdivenlerinin yönünün aynı olması gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır. Yani, işletme sahiplerinin tercihlerine göre, eşit sayılarda merdivenin bir kısmı yukarı bir kısmı da aşağı yönde hareket edebilecektir.

Bina trafiği, kat durumu taşınacak insan sayısı dikkate alındıktan sonra kurulacak olan bu sistemlerde birincil amaç, insanların kısa bir süre içerisinde istenen kata ulaştırılmasının sağlanmasıdır. Yapılan araştırmalara göre, paralel düzende kurulan bu yürüyen merdivenler, eğer saniyede bir metre kadar yol kat edebiliyor ise, dakikada en az 120 kişi bu sistem ile taşınabilecektir.

Alışveriş merkezlerinde bu ürünlere çok sık rastlamamızın nedenleri arasında kurulum özelliklerinin basit oluşu ve neredeyse her mekanda kolayca kurulum yapılabiliyor olmasıdır. Son dönemlerde paralel düzende kurulacak olan yürüyen merdivenlerin, metro istasyonlarına iniş ve çıkışlarda ya da üst geçit noktalarında kullanıldığını da görebiliriz. Ancak, açık havada kurulacak olan bu sistemlerde, kapalı alandaki ürünlere göre daha farklı tercihler yapılması gerekmektedir.

Bundan dolayı özellikle kamu kurumlarının yapacakları yürüyen merdiven alımlarında dikkatli olmaları gerekecektir. Çünkü, paralel düzendeki bir yürüyen merdiven inşaa edildikten sonra bunun hem olası hava durumlarına karşı korumaya alınması gerekecek hem de bu ürünü kullanacak kişilerin her yaştan olduğunun dikkate alınarak, güvenlik önlemlerinin en üst düzeye çıkarılması gerekecektir. Bu konularda kesinlikle hassas davranılması ve yürüyen merdiven özellikleri için ciddi bir araştırma yapılması gerekmektedir.

Çoklu Paralel Düzen Yürüyen Merdiven Sistemi

Çoklu paralel düzende kurulacak olan yürüyen merdivenlerde, daha önce yaptığımız açıklamada olduğu gibi, taşıma kapasitesinin fazla olduğu alanlarda kullanım sağlanması gerekecektir. Bu ürünler, başta alışveriş merkezleri olmak üzere, çok kalabalık kişi sayısının olduğu bölgelerde kullanılabilecektir. Kişiler hem aşağı hem de yukarı yönde hızlı ve güvenilir bir şekilde hareket etmesi için kurulacak olan sistemlerde, ihtiyaca göre sayısı 4 ya da 6’ya kadar çıkarılabilmektedir.

Çoklu paralel düzende yürüyen merdiven sistemi kuracak olan işletmelere birkaç farklı ürün özelliği sunulacaktır. Yürüyen merdiven özellikleri burada taşıma yönüne göre farklılık göstermektedir. Yani, belirli sayıda kurulan yürüyen merdivenleri, ihtiyaç durumuna göre hepsinin yönünü tek yöne çevirebilecek ya da belirli aralıklar ile yürüyen merdivenlerin yönünü ayarlayabileceksiniz.

Bu en çok tercih edilen özellik olarak bilinmektedir. Ancak, bu yürüyen merdiven türüne göre daha ekonomik olan diğer bir ürün ise, tek düze çalışanlardan oluşmaktadır. Yani, kurulum sırasında belirlenen yön, sürekli olarak sabit kalmakta, kişiler bu ürünlerin çalışma düzenine yönelik sadece açma ve kapama işlemi yapabilecektir. Eğer ihtiyacınız için gereken ürün bunlardan birisi ise, kullanılacak alanda gün içerisinde binlerce kişi yürüyen merdiven kullanacaksa ve kurulum yapılacak olan alan genişse, sizler de paralel düzendeki sistemleri kullanabilirsiniz.

Yürüyen merdiven özellikleri ve alanlara göre hangilerinin kullanılması gerektiğini bu şekilde sıralayabiliriz. Kişiler hem bu özelliklere hem de kurulum yapılacak alanın mimari özelliklerine göre bir seçim yapmalıdırlar. Kurulum işlemleri için seçilecek olan firmanın hangi kapasite ile çalıştığı, daha önce benzer bir projede yer alıp almadığı, hangi marka ürünleri kullandığı, destek ekibinin olup olmadığı ve kurulum için kendinin mi yoksa dışarıdan bir ekiple mi çalıştığına bakılarak karar verilmesi gerekmektedir.